Çocuk Ruh Sağlığı Nerede Başlar?
Evet hepimizin sorduğu en önemli sorulardan bir tanesi…
Cevabımız çok basit; Doğmadan Önce!
Bu aynı zamanda dünyanın ilk filozoflarının varolduğu (Thales, Anaksagoras, Anaksimenes) Kadim Anadolu Topraklarının Çağdaş Ozanları Pentagram grubunun da bir şarkısının adıdır.
Neden doğmadan önce?
Çocuğa dair olan anne ve babanın zihnindeki imgeler, çocuk hakkındaki beklentiler ve endişeler önemlidir
Bu Çocuk Ruh Sağlığı yazınında “İmge Bebek” denilen kavramdır.
Bu nedenle Dünyaya tatlı bir bebek getirmeye karar verirken ki anne babanın ruhsal süreçleri, iyilikleri, güzellikleri ve mutluluk kapasiteleri bizler için çok önemlidir, çünkü çocuk ruh sağlığı “Doğmadan önce” başlar en önemli belirleyicisi de anne-babanın çocuğu istemesi kadar huzuru ve mutluluğudur ki bu da aynı zamanda;
Çocuğun Ruhunun Sağlığının başladığı yerdir.
Çocuğum seslendiğimde bakmıyor. Otistik olabilir mi?
Evet genellikle 2 yaşından itibaren her çocuk seslenildiğinde tepki verir ve sizinle konuşması kısıtlı bile olsa iletişime girer. Bu nedenle 2 yaşını geçen çocuklarda ismi seslenildiğinde eğer hiç tepki vermiyor, göz teması kurmuyor ve sanki sizi delip geçici şekilde bakıyorsa mutlaka Çocuk Ruh Sağlığı profesyonelinden destek almalısınız.
Çocuğum aşırı hareketli ve derslerde duramıyor . Çocuğum Hiperaktif mi?
Uyarılara rağmen duramıyor, dikkat süresi çok kısa ve dürtüselliği çok yoğun ise Hiperaktif diye tanımladığımız Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu olabilir.
Çocuğum dersleri dinleyemiyor ve dikkati dağınık, unutkanlığı oluyor. Çocuğumun neyi var?
Özellikle kız çocuklarında gördüğümüz dikkat eksikliğinin ön planda olduğu Dikkat Eksikliği Hiperaktivite bozukluğu olabilir.
Çocuğum öğrenmekte zorlanıyor ve harf karıştırmaları var. Dislektik olabilir mi?
Bilişsel düzeyi iyi, ama akademik konularda sorun yaşayıp, harf karıştırmaları olan, yavaş okuması olan çocuklarda Disleksi diye tanımladığımız Özgül Öğrenme Bozukluğu olabilir . Eğer bu şekilde yakınmalar varsa mutlaka profesyonel destek almalısınız
Çocuğum bilgisayar ve telefondan hiç ayrılmıyor; İnternet bağımlılığı ya da oyun bağımlılığı olabilir mi?
Ekran bağımlılığı özelikle Covid Pandemisi sonrasında çocuklarda en sık yaşadığımız sorun. Özellikle evde kalma süreleri ve derslerin online olması nedeniyle ekran mecburiyeti ve maruziyeti arttı. Sonuç olarak Ekran Bağımlılığı da çok arttı. İnternet bağımlılığı, oyun bağımlılığı, ekran bağımlılığı için en önemli olan nokta çocuğun ekrana sınır koyamaması, kontrolünü kaybetmesi ve uzun süreler boyunca ekran karşısında kalmasıdır. Süreç böyle ise destek almalısınız.
Çocuğumun korkuları var. Kaygı bozukluğu olabilir mi?
Hepimiz çocukluğumuz döneminde birçok şeyden korkmuşuzdur. Burada en önemli olan nokta Çocuğun günlük hayatını etkileyecek şiddette korkulardır. Evden çıkamayacak düzeyde hayvan korkusu, sınava giremeyecek düzeyde sınav korkusu ve okula gidemeyecek düzeyde okul korkusu varsa mutlaka ayrıntılı değerlendirme gerekir.
Çocuğum yalnız yatamıyor. Bir sorun olabilir mi?
Çocukluk döneminde doğru şekilde uyku eğitimi alan çocuklar genellikle yalnız yatabilir. Ancak her çocuk özeldir ve kendine has uyku özellikleri olabilir. Uyku sorunlarının üzerinde çalışılabilir ancak çocuğun günlük hayatını etkilemiyorsa çocuğun yalnız yatabilmek için kendi ruhsal sürecini olgunlaştırması beklenebilir. Ancak gelişim süreci için kaliteli uyku gereklidir.
Pandemi ve Çocuk Ruh Sağlığı; Covid Salgınının çocuğumun ruh sağlığına etkileri nelerdir?
Covid öncelikle hepimizde çok kaygı uyandıran bir durumdu. Biz yetişkinler gibi, çocuklarımızın da kaygıları arttı. Kaygıdan sonra ekran bağımlılığı bir diğer önemli sorunumuz oldu. Ekran maruziyeti ve ekran karşısında geçirilen süreler çok arttı. Salgın nedeniyle sosyal faaliyet ve sportif etkinliklerin azalması da ruh sağlığı sorunlarının artışında katkı sağladı. Bu nedenle salgın azalırken ilk görevlerimizden birisi hızlıca sosyal faaliyetler ve sportif etkinliklere dönüş olmalı.
“Evde Kal” çocuklarımıza iyi geldi mi?
Salgın ve Covid’den korunmak için elbette gerekliydi ve iyi geldi. Bulaş oranı azaldı, iyi korunan ailelerde özellikle yaşlı ölümleri az oldu. Ancak ruh sağlığı açısından süreç uzadıkça ruhsal sorunlarımızın artmasına sebep oldu.
Çocuğum tuvalet eğitiminde çok zorlanıyor. Ne yapmalıyım?
Tuvalet eğitimi çok hassas ve çocuğa özel bir dönemdir. Bazı çocuklar için çok kolay olabilir, bazı çocuklarda da çok zor… Burada önemli olan çocuğun özelinde ihtiyaçlarını hissederek ona göre bir yol planı oluşturmaktır. İyi tuvalet eğitimi; İnatlaşmadan, yormadan ve zorlamadan verilendir.
Çocuğumu Nasıl İyi Yetiştirebilirim?
Cevabımız oldukça basit;
Kadim Anadolu Topraklarının güzel geleneklerinden süzülen çocuk bakım sanatını, bilimin ve çağdaş dünyanın çocuk bakımına dair modern öğretilerle süsleyerek
Ben Bunu Gelenekselden Evrensele diyerek özetliyorum.
Ama nasıl;
Öncelikle Geleneksel çocuk bakım sanatının en önemli öğesi “Sevgi”
Anne, Babalardan (Anneanne, Babaanne, Dede) duyduğumuz” kuzum, tatlım, canım “ gibi ifadelerle söze dökülen ve söyleyenlerin çocuğa bakarken gözlerinin mutlulukla ışıldadığı ve o mutluluğu çocukların gözlerine yansıttıkları muhteşem duygu
Geleneksel Sürecin bir diğer bileşeni “İlgi”
Anne, Babalardan (Anneanne, Babaanne, Dede) devamlı göz takip mesafesinde kalan, her yardım istediğinde , yardım çağrısı devamlı yanıtlanan, ben bu dünyada varım ve her an destekleniyorum duygusunu hisseden çocuğun, bunu hissetmesini sağlayan önemli bileşen.
Gelelim Evrensel Çocuk Bakım Sanatına;
O da yukarıda anlattıklarımızı içerir. Ayrıca ek olarak Modern Dünyanın gerekleri ve tüm dünyanın doğruları kapsamında Çocuğumuzun ruhunun sağlığı için neler yapmamız gerekiyorsa onları da içerir. Modern Eğitsel süreçler, Doğru akran ilişkileri, İyi ebeveyn desteği ve modern dünyanın tüm koşuşturmacasına rağmen çocuğun yanında varoluş huzursuzluğundan sıyrılıp evladına huzurla ve mutlulukla yaklaşabilen yetişkinleri gerektirir…
Çocuğumu Nasıl İyi Yetiştirebilirim:
“Gelenekselden Evrensele”